Geelzucht vaststellen bij pasgeboren baby’s kan met een aantal sneltesten. Onderzoek toont aan dat gebruik van de point-of-care-testen Bilistick en Bilispec niet altijd leidt tot een nauwkeurig resultaat. Deze POC-bilirubine-apparaten kunnen wel nuttig zijn als er geen laboratoriumfaciliteiten beschikbaar zijn.
Dit is de uitkomst van de systematische review en een meta-analyse van gegevens uit tien studies bij in totaal 3.122 pasgeborenen. Daaruit komt naar voren dat de conventionele methode, bloedafname gevolgd door laboratorium TSB-bepaling, tot betere resultaten leidt dan de Bilistick of Bilispec. De onderzoekers erkennen de voordelen van deze POC-testen, zoals minder bloedafname en snellere resultaten, maar ze stellen dat verdere verbetering van deze POC-apparaten nodig is. ‘Theoretisch brengt het gebruik van POC-bilirubine-apparaten het risico met zich mee dat een neonaat met geelzucht die daadwerkelijk fototherapie nodig heeft, wordt gemist. Of dat er te vroeg met fototherapie wordt begonnen’, zo stellen de onderzoekers. Zie de publicatie ‘Diagnostic Accuracy of Portable, Handheld Point-of-Care Tests vs Laboratory-Based Bilirubin Quantification in Neonates’.
Risico hoog bilirubinegehalte
Een hoog bilirubinegehalte bij pasgeborenen kan schadelijk zijn en, als het niet wordt behandeld, leiden tot ernstige hersenschade. Risicofactoren om een te hoog bilirubinegehalte te ontwikkelen zijn bijvoorbeeld vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht of een infectie.
Transcutane bilirubinemeter
POCT.nl heeft al eerder aandacht besteed aan het gebruik van sneltesten bij het meten van bilirubine bij pasgeboren baby’s. Zo werkt de Kinderafdeling van het Tergooi Medisch Centrum met zo’n niet-invasieve transcutane bilirubinemeter. Tot volle tevredenheid. Tijdens de meting wordt de bilirubinemeter op het borstbeen van de baby gedrukt. Het apparaat meet dan door de huid het bilirubinegehalte. Na enkele seconden is zichtbaar of het bilirubinegehalte is verhoogd en of behandeling nodig is. Een transcutane bilirurinemeter wordt overigens beschouwd als een betrouwbare screeningsmethode, met daarbij enkele aanvullende adviezen, zo blijkt uit de FMS-richtlijn hyperbilirubinemie.
Bilicam
Het andere artikel op POCT.nl betreft meting met de Bilicam: een op een smartphone gebaseerde methode. Met deze app kunnen gebruikers geelzucht bij pasgeboren baby’s controleren. Door een foto te maken van het buikje van de baby wordt met de app vastgesteld of er sprake is van een verhoogd gehalte van de bilirubine. De Bilicam is nog niet op de markt omdat deze nog niet is goedgekeurd. Momenteel loopt er in Ghana een uitgebreide pilot met deze screeningsmethode. Juist in Zuid-Azië en in Afrika is het gebruik van een point-of-care-test voor bilirubinemeting bij pasgeborenen heel erg zinvol omdat daar vaak geen laboratoriumfaciliteiten voorhanden zijn.
Roeien met beschikbare riemen
In dergelijke situaties kan ook de Bilistick of de Bilispec worden ingezet, zo staat er ook in de publicatie over deze twee POC-apparaten. Alles beter dan alleen afgaan op hetgeen je ziet aan gele kleur bij een baby. Zeker bij een donkere huid is dat namelijk moeilijk goed te constateren. Maar, zoals duidelijk mogen zijn uit de conclusies van bovengenoemd onderzoek en eerdere onderzoeken, voor goede klinische besluitvorming zijn de Bilistick en de Bilispec eigenlijk niet geschikt. Overigens loopt er op dit moment in Sub-Saharaans Afrika een studie naar de nauwkeurigheid van Bilispec.
