Hoe kan je vrouwen die in verwachting zijn laten inzien hoe slecht roken is voor henzelf en voor de baby? De CO-meter (koolmonoxide-meter) toont duidelijk het effect aan van deze schadelijke handeling. En dat biedt goede aanknopingspunten voor de verloskundige om te praten over het rookgedrag van zwangere vrouwen en partners. In het Verenigd Koninkrijk gebruiken alle artsen, verpleegkundigen en verloskundigen inmiddels de CO-meter.
Met een CO-meter wordt berekend in welke concentratie CO in de adem van de zwangere aanwezig is (%COHb; carboxyhemoglobine). De concentratie van CO wordt aangetoond met parts per million (ppm). Daarnaast kan hiermee de concentratie CO die naar de baby gaat, worden getoond (%FCOHb; F staat voor foetaal).
Afkappunten
Bij de CO-meter worden enkele afkappunten gehanteerd o.b.v. ppm:
• Bij 3 ppm of lager is de zwangere waarschijnlijk een niet-roker.
• Bij 4 t/m 6 ppm kan er sprake zijn van meeroken of van een verhoogde CO-blootstelling op een andere manier, zoals te weinig ventilatie, of een slecht onderhouden cv-ketel.
• Bij 7 ppm of hoger is de zwangere een roker
Inzicht
Aan de hand van de score krijgen rokende vrouwen inzicht in de hoeveelheid koolmonoxide in hun lichaam. Een lagere score toont ook direct het effect van stoppen met roken. Dat werkt uitermate motiverend. Vanaf 4 ppm is het de bedoeling het (mee)roken met de zwangere te bespreken en te kijken naar oplossingen om minder rook binnen te krijgen. De uitslag zal overigens nooit ‘0’ zijn door invloeden uit de omgeving, bijvoorbeeld door uitlaatgassen. Overigens: de meting is onbetrouwbaar wanneer de zwangere alcohol of cannabis gebruikt heeft.
Positief
De CO-meter kan dus helpen bij het bespreekbaar maken van rookgedrag en het bevorderen van succesvolle stoppogingen. Onderzoek heeft dat ook aangetoond. Zorgprofessionals die de CO-meter gebruiken, zijn hier heel positief over. Een ruime meerderheid vindt het bijdragen aan het bespreekbaar maken van roken en kan deze goed gebruiken in het consult. Zij vinden dat zwangere vrouwen hier goed op reageren.
Inzet in Engeland
De National Health Service (NHS) in het Verenigd Koninkrijk heeft overigens deze zomer besloten dat alle artsen, verloskundigen en verpleegkundigen in Engeland de CO-meter inzetten bij zwangere vrouwen.
Meer informatie
Zie de handleiding voor zorgverleners over CO-meting
Bekijk het YouTube-filmpje over het gebruik van de Baby CO-meter: