Diagnostiek vormt de basis voor het bepalen van de best passende zorg. De titel van de position paper van de Federatie van Medisch Specialisten luidt dan ook: ‘Diagnostiek: koersbepalend.’ Met als subtitel: ‘Dé schakel tussen de lijnen voor de best passende zorg’. In deze paper is er tevens aandacht voor de rol van technologie bij het stellen van diagnoses, waaronder point-of-care-testing.
De juiste inzet van diagnostiek is koersbepalend. Voor de patiënt, voor de verwijzer, maar ook voor het opvangen van de veranderende en toenemende zorgvraag. Door de juiste inzet van diagnostiek op de juiste plaats en op het juiste moment kunnen kosten worden bespaard, zo stellen de opstellers van deze paper. Steeds vaker wordt zorg buiten de muren van het ziekenhuis bij huisartsen of in de thuissituatie aangeboden. Het veld van diagnostiek beweegt mee in dit veranderproces.
Thuisdiagnostiek
En die veranderingen gaan hard, er is echt sprake van een stroomversnelling in het diagnostische veld. Zo komen er steeds meer nieuwe testen, waaronder ook meer point-of-care-testing (POCT), zowel in de tweede- en eerste lijn als bij mensen thuis. POCT betekent laboratoriumtesten dichtbij de patiënt, met een nagenoeg directe uitslag, zodat snel de juiste behandeling kan worden ingezet.
Met de coronapandemie is thuistesten inmiddels en wijdverspreid fenomeen in de samenleving. Ook de ontwikkeling van wearables en health gadgets met medische functies gaat razendsnel. Zo is bijvoorbeeld al ECG en event-registratie mogelijk op de smartphone.
Voordelen en risico’s
Het rapport stelt dat thuisdiagnostiek een enorme potentiële meerwaarde biedt, zoals tijdbesparing voor de patiënt en de behandelend arts, betere toegankelijkheid van specialistische zorg voor de patiënt, verbeterde patiëntervaring, kostenbesparing, kennisopbouw bij zorgprofessionals, beter ziektemanagement en verbetering van de documentatiemogelijkheden. Tegelijk wijzen de auteurs op de risico’s, vooral wat betreft de kwaliteit van thuistesten en wearables die lang niet altijd is geborgd. Daarnaast kan er door thuismetingen onnodige onrust ontstaan en onnodige medische zorg als gevolg van onjuiste metingen of onjuist interpretatie. Diagnostisch medisch specialisten moeten een bijdrage leveren aan een goede toepassing van thuisdiagnostiek, aldus het rapport. Bijvoorbeeld door validatie van diagnostische methodes en technieken en met voorlichting aan patiënten.
Regionale diagnostieknetwerken
Met het eigen patiëntdossier en de toepassing van thuisdiagnostiek beschikt de patiënt over meer informatie over het eigen diagnostiek- en behandelproces en kan hij meer regie voeren. Door deze en door de technologische ontwikkelingen verandert de rol van de diagnostisch medisch specialist. De opstellers van de paper pleiten voor de opzet regionale diagnostieknetwerken. Zo kan een continuüm van diagnostische zorg voor de patiënt worden gerealiseerd. Die patiënt beweegt zich immers ook over de nulde (thuis), de eerste en de tweede lijn heen.
Meer informatie
Zie de position paper van de Federatie Medisch Specialisten: : Diagnostiek: koersbepalend Dé schakel tussen de lijnen voor de best passende zorg