Tijdens de coronapandemie is de uitvoering van spirometriemetingen in de huisartsenpraktijk stilgelegd. Echter: spirometrie draagt in belangrijke mate bij aan het diagnosticeren en monitoren van astma en COPD in de eerste lijn. Om die reden is het advies van de CAHAG om spirometrie weer op te starten in de huisartsenpraktijk. Wel onder gecontroleerde condities.
Astma- en COPD-patiënten zijn extra kwetsbaar en elk risico op een SARS-CoV-2 infectie moet voorkomen worden. Het risico op besmetting van de uitvoerder dient daarbij minimaal te zijn. Echter: de meeste uitvoerders zijn gevaccineerd en dat geldt ook voor de oudere COPD-populatie. Om die reden kan spirometrie worden herstart in de huisartsenpraktijk, zo stelt CAHAG in haar advies, zij het wel onder voorwaarden.
Wanneer spirometrie?
Van belang is om enkel spirometrie te verrichten als dat een duidelijke zorgvraag beantwoordt. Dus bij de volgende situaties:
1. Diagnostische spirometrie voor astma en/of COPD
2. Evaluatie toegenomen klachten
3. Evalueren van aangepast medicamenteus beleid
4. Bij een verhoogde ziektelast van een rokende COPD-patiënt of ongecontroleerd astma
Bij twijfel of een spirometrie zinvol is, is overleg met de kaderhuisarts zinvol. Het advies is om een periodieke spirometrie-controle bij een goed gereguleerde patiënt voorlopig nog even uit te stellen.
Praktische zaken
Voor het bepalen van reversibiliteit tijdens het spirometrie onderzoek in de eerstelijnszorg wordt gebruik gemaakt van herbruikbare voorzetkamers. Na gebruik dienen de voorzetkamers gereinigd en gedesinfecteerd te worden. In het post-Covid tijdperk is er des te meer aandacht voor reiniging en desinfectie. Derhalve is het advies om na reiniging de voorzetkamers volledig onder te dompelen voor ten minste 30 seconden in alcohol 70%. Voer spirometrie uit in een ruimte die groot genoeg is om voldoende afstand te kunnen houden en goed te ventileren is. Het liefst dus een zo’n leeg mogelijke ruimte met grote, opengezette ramen. Een transparant schot/spatscherm is aan te bevelen, maar is niet altijd haalbaar. Gebruik de neusklem altijd maar één maal en gooi deze daarna weg. Bij spirometrie is het niet volledig mogelijk om continu 1,5 meter afstand te houden. Draag daarom een chirurgisch masker IIR en bril of face-shield en uiteraard wegwerphandschoenen. En…. Start spirometrie niet op of stop tijdelijk weer als er een regionaal sprake is van veel besmettingen.
Volledige informatie
Lees voor u spirometriemeting in de praktijk weer wilt invoeren, eerst alle informatie en adviezen van de CAHAG. Deze sluiten zo veel mogelijk aan bij de adviezen van het NHG, de Nederlandse Vereniging van Longartsen en Tuberculose (NVALT), de European Respiratory Society (ERS), het RIVM en de WHO. Dit CAHAG- advies is een aanvulling op de adviezen die gegeven worden door het RIVM en het NHG.
Onder redactie van Gerda van Beek
