Serologische sneltests op corona zijn niet betrouwbaar! Het RIVM had het al eerder vermeld, maar heeft deze waarschuwing nogmaals nadrukkelijk op haar site opgenomen. Inclusief uitroepteken in de kop. Want: “Een serologische sneltest kopen bij een commerciële aanbieder om te kijken of je het virus al gehad hebt? Dat is geen goed idee.”
Steeds meer mensen willen weten of ze corona hebben of hebben gehad, terwijl ze niet altijd in aanmerking komen voor een test. Een sneltest lijkt daartoe een oplossing en daarvan zijn er zeer veel in omloop.
Taskforce serologie
Het RIVM meldt dat uit onderzoek blijkt dat deze testen niet betrouwbaar zijn. Daarbij verwijst ze naar Rapportage Status validatie van point-of-care, serologie testen voor diagnostiek van SARS-CoV-2 ; overwegingen voor gebruik van de Taskforce serologie, gedateerd 19 mei 2020. Daarin staan uitgebreide beschrijvingen van de uitkomsten van 16 POCT-tests. Voor acht POCT’s is ook gekeken naar correlatie met aanwezigheid neutraliserende antilichamen. Aanwezigheid van neutraliserende antilichamen is een mogelijk aanwijzing voor immuniteit.
Verschil in prestatie
De verschillende POCT variëren enorm in hoe ze presteren. De voorlopige uitkomst is in ieder geval dat geen van de geëvalueerde sneltesten voldoen aan het vooraf gestelde criterium van sensitiviteit >95% voor diagnostiek in een populatie van patiënten met milde klachten of met asymptomatische infecties waarbij monstermateriaal is afgenomen >10 dagen na start van symptomen. Daar wordt overigens wel bij vermeld dat de evaluatie is gebaseerd op beperkte monsteraantallen.
Op zoek naar meer bewijs
Kortom, stelt het RIVM, “tot nog toe zijn geen van deze door het RIVM onderzochte sneltesten geschikt voor diagnostiek bij individuele patiënten of voor thuisgebruik.” Gebruikers kunnen onnodig ongerust worden of ze worden juist ten onrechte gerustgesteld. Daarom is het RIVM terughoudend bij het in behandeling nemen van evaluatieverzoeken van sneltesten en is het bericht van de IGJ ook nog steeds van kracht..
Dat sluit uit bij de uitspraak van de WHO op 8 april 2020, die adviseert POCT’s alleen te gebruiken in research verband. Ze zouden niet gebruikt moeten worden voor andere doeleinden, zoals klinisch diagnostische of als onderliggend bewijs voor beleidsvorming, totdat meer bewijs geleverd en verzameld is voor het gebruik op specifieke indicaties. Overigens: al is het RIVM terughoudend in evaluaties, deze vinden nog steeds wel plaats, in binnen- en buitenland. Laboratoria worden daarom verzocht prestatiekenmerken van POCT’s te blijven delen met de collega-laboratoria via de taskforce serologie.
Toenemende kwaliteit
Zodra er wel betrouwbare, goedgekeurde POCT’s voor SARS-CoV-2 beschikbaar zijn, kunnen huisartsen een belangrijke rol gaan vervullen in de diagnostiek. Dit moment lijkt steeds dichterbij te komen, Amerikaans onderzoek lijkt de toenemende kwaliteit van sneltests te bevestigen. Zie het eerder verschenen artikel op POCT.nl hierover.
