Twan Peeters is POCT-coördinator laboratoria in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Een functie die in 2010 is ingevoerd. Gezamenlijk vormen POCT-coördinatoren in ons land een netwerkgroep, als onderdeel van de beroepsvereniging van biomedisch laboratoriummedewerkers (NVML). Tot 2020 waren er jaarlijks enkele bijeenkomsten, maar met de uitbraak van de coronapandemie lagen de prioriteiten elders. Want point of care tests (POCT’s) waren dringend nodig in de zorg voor coronapatiënten.
“Er ontstond direct een grote vraag naar glucoseapparatuur”, vertelt Peeters. “Voor zowel de corona-verpleegafdeling als voor de corona-IC is glucoseapparatuur van groot belang. Op de meeste reguliere verpleegafdelingen in ons ziekenhuis zijn er standaard wel een of twee aanwezig, maar nu werd alles ineens anders. Enkele bestaande verpleegafdelingen werden omgebouwd tot corona-verpleegafdelingen, die door middel van sluizen werden geïsoleerd. En er zijn twee corona-IC’s ingericht. Zo snel als mogelijk zijn de aanwezige glucosemeters herplaatst en extra glucosemeters aangeschaft.”
Ook de vraag naar CRP-analysers nam tijdens de eerste coronagolf toe. Peeters: “Bij de ingang van de huisartsenpost en de spoedeisende hulp is een isolatietent neergezet, die fungeerde als toegang voor patiënten met verdenking op covid-19. Daar was dus een behoefte aan extra CRP-analysers. Daarvan hadden we er eveneens niet genoeg en deze moesten ook worden aangekocht.”
Beperkte levering
Even aankopen: dat klinkt eenvoudig, maar de fabrikanten werden uiteraard overspoeld met aanvragen. “De fabriek van de glucosemeters is gevestigd in Noorwegen, die van de CRP-analysers in Finland. Vandaar moet de apparatuur naar de distributeur in Nederland die deze vervolgens uitzet naar de verschillende ziekenhuizen”, licht Peeters toe. “De levering vond uiteraard minder snel plaats dan gebruikelijk, maar de eerste klap konden we opvangen uit eigen voorraad en met verplaatsing van onze glucosemeters op de afdelingen. Zowel de fabrikanten als de distributeurs hebben alle zeilen bijgezet en, gezien de omstandigheden, is er toch redelijk snel geleverd.”
Acceptatietest en scholing
“Maar dan ben je er nog niet”, vervolgt hij met een scheve glimlach. “Apparaten die nieuw binnenkomen, moeten volgens een acceptatietest worden goedgekeurd. Ondanks de druk en de hectiek hebben we die regelgeving uiteraard gehanteerd. Vervolgens moet je de apparatuur op voorstel van de professionals op een bepaalde plek plaatsen. Dat betekent in sommige gevallen noodzakelijke aanpassingen voor de netwerkaansluitingen. En tot slot moeten de gebruikers ‘bevoegd en bekwaam’ zijn voor gebruik van de apparatuur.”
Dat laatste was niet voor iedereen het geval. “Vanuit de afdelingen en poliklinieken zijn mensen ingezet op de corona-verpleegafdeling en de corona-IC. Daarnaast waren er ook herintreders. De afdeling opleidingen van ons ziekenhuis heeft voor deze mensen speciale leerstraten ingericht. Daarvoor is een aparte vleugel in het ziekenhuis ingericht. Er is een specifieke ‘corona-bekwaamheid’ aangemaakt, waaraan ze moeten voldoen. Met scholing in de noodzakelijke theoretische en praktische kennis, waaronder dus ook gebruik van POCT.”
Nut en noodzaak
Peeters geeft aan een groot voorstander te zijn van inzet van point of care testen. “Maar”, voegt hij eraan toe, “je moet altijd kijken naar nut en noodzaak. Voordat er een nieuw POCT-methodiek wordt ingevoerd, vindt altijd een kosten/baten-analyse plaats. Daarnaast wordt er gekeken of de reguliere analysemethode misschien (logistiek) kan worden aangepast, zodat POCT toch niet nodig is. Want inzet van nieuwe apparatuur heeft forse impact, met opnieuw extra scholing.” Hij besluit met nadruk: “Als het wel daadwerkelijk iets bijdraagt, is POCT een prachtige innovatie, die veel kan toevoegen aan goede zorgverlening.”
Gerda van Beek